خوب شی مرجع آنلاین آموزش طب سنتی ایران
راهکارهای طب سنتی و طبیعی در مواجهه با افت فشار خون
همه ما در طول سال‌های زندگی خود علائمی شبیه به سرگیجه ناگهانی در زمان بلند شدن، تاری ناگهانی و کوتاه مدت دید، یخ کردن اندام‌های انتهایی خصوصا انگشتان دست‌ها و پاها، مور مور شدن، بی‌حس شدن بدن و احساس سرمای ناگهانی را تجربه کرده‌ایم.
در این‌گونه مواقع معمولا بزرگ‌ترها یک لیوان آب قند به دستمان می‌دهند و می‌گویند «فشارت افتاده.»
آیا چیزی در این مورد می دانید؟
واقعا فشار خون ما کجاست و چرا هر از چند گاهی از یک جایی می‌افتد و انگار ما را هم یک مرتبه از جایی بلند پرت می‌کند. زیر پایمان را خالی کرده، دچار تپش قلب، نبض ضعیف و سرگیجه شده، بدن‌مان یخ کرده و حس راه رفتن مورچه‌ها را روی پوستمان تجربه می‌کنیم؟
آیا خوردن یک لیوان آب قند، درمان درست افت فشار است؟
حالا نمی‌شود کاری بکنیم که این فشار اصلا نیفتد و ما را در زمان‌های مختلف و حساس، ناگهان دچار درد سر و ضعف نکند؟
آیا هر کسی دچار چنین علائمی شد، درست است به او آب قند بدهیم؟ آیا بچه‌ها و نوجوانان هم فشارشان میفتد؟ چرا بانوان اغلب بیشتر از مردان دچار افت فشار می شوند؟.
اینها پرسش‌هایی است که گاه گاهی ذهن ما را درگیر می‌کند و بی‌یافتن پاسخی دقیق معمولا آنها را فراموش می‌کنیم.
اما بیایید یکبار موضوع افت فشار خون را کامل و به زبان ساده با هم بررسی کنیم. به تمام سوالات بالا پاسخ داده و راه حل خوبی برای پیشگیری و چاره آن در صورت وقوع پیدا کنیم.
توصیه می‌کنیم مقالۀ {نقش تغذیه در شکل‌گیری انسان از نگاه طب سنتی} را مطالعه فرمایید.
فشار خون پایین چیست و چقدر آن را جدی بگیریم؟
این روزها پزشکان و مطالعات علمی مساله افت فشار خون را تا زمانی که عوارض آن فردی را درگیر نکرده و آزار دهنده نباشد، معمولا یک بیماری یا موضوعی قابل توجه و موجب ایجاد دغدغه نمی‌دانند.
عموما عوارضی مانند سرگیجه‌های ناگهانی و تاری دید در زمان بلند شدن یا ضعف پس از ایستادن طولانی مدت، حالت تهوع و گیجی ناگهانی در زمان خستگی مفرط مانند یک فعالیت شدید ورزشی یا کاری، کسالت و بی‌حوصلگی و سرد شدن دست‌ها و پاها، تنفس سریع یا سطحی و تشنگی غیر عادی، غش کردن ناگهانی یا از دست دادن تمرکز و قدرت حواس و عملیات ذهنی، و رنگ پریدگی را از نشانه‌های افت فشار خون می‌دانند.
آنچه علم پزشکی در این مورد توضیح می‌دهد در حقیقت تشریح نوعی تغییر شرایط مناسب و متوسط پمپاژ خون به سراسر بدن و در نتیجه ضعف عملکرد اندام‌ها و بخش‌های وابسته در سراسر بدن است. این افت فشار می‌تواند به دلایل مختلف مانند استرس و فشار عصبی ناگهانی، شرایط فیزیکی نامناسب بدن در حالت ایستاده یا خوابیده به مدت طولانی، عوارض داروها یا مجاورت با عوامل شیمیایی، عفونت‌های شدید یا واکنش‌های آلرژیک یا کاهش مایعات بدن به هر دلیل مانند فعالیت شدید ورزشی یا گرما زدگی و کم شدن قدرت جریان و نفوذ خون در مویرگ‌ها و غذارسانی خون به سلول‌های بدن اتفاق بیفتد.
همچنین در شرایطی که خون‌رسانی و تغذیه سلولی باید هم زمان و در یک لحظه برای دو نفر، یعنی مادر و جنین در شکم و در زمان بارداری اتفاق بیفتد. تخصیص یک سیستم خون‌رسانی و گسترش اخیر و سریع آن برای دو موجود زنده، امکان افت فشار در بدن بانوان باردار را پدید می‌آورد.
درصورت وجود برخی بیماری‌ها یا عوارضی که ممکن است در پمپاژ صحیح خون و سیستم گردش آن اختلال ایجاد کنند و بیماری‌هایی مانند دیابت و واریس حاد که منجر به گشاد شدن رگ‌ها و عدم خون‌رسانی صحیح می شوند یا نارسایی‌های قلبی یا ضایعه‌های جسمی که منجر به خونریزی شده و حجم زیادی از خون از بدن خارج می‌شود یا در صورت تاثیر نامناسب برخی داروها بر فشار خون هم ممکن است این مساله در بدن اتفاق بیفتد.
همچنین مصرف مواد مخدر و دخانیات و الکل، به شدت بر سیستم گردش خون تاثیر گذاشته و بدن و مغز فرد را در تعارض میان هماهنگی عملکرد صحیح و تاثیرات تخدیری مواد مصرفی قرار داده و او را دچار افت ناگهانی فشار می‌کند.
بنابراین و با توجه به شرایط مختلف ایجاد اختلال در فشار خون، می‌توان افت فشار خون را در چهار دسته گروه‌بندی کرد که عبارتند از: افت‌های ناگهانی فشار با دلایل تغییر وضعیت‌های آنی و عدم توانایی بدن در تطبیق سریع خود با تغییر وضعیت جاذبه که علائمی مانند سرگیجه و تاری دید و حتی غش می‌تواند داشته باشد.
دوم شرایطی که بدن مجبور است تمرکز خون‌رسانی و گرما‌بخشی خود را بر اندام ویژه‌ای متمرکز کند. مانند وقتی غذای سنگینی خورده می‌شود و بدن باید تمام سربازان گلوبولی و سلولی خود را به معده و دستگاه هاضمه برای انجام فرآیند هضم بفرستد. در نتیجه بخش‌های بالایی و انتهایی بدن مانند سر و پاها به خون کافی دسترسی پیدا نکرده و شخص دچار افت فشار می شود.
سوم شرایطی است که قلب و مغز به هر دلیل نتوانند با یکدیگر درست هماهنگ شده و سیگنال‌های عصبی ارسالی از مغز در میانه مسیر مختل شده و عملکرد قلب و تعداد مناسب ضربان و در نتیجه فشار لازم خون بدن برای شرایطی که در آن قرار دارد درست تنظیم نشود.
چهارم هم افت فشاری است که به آن اصطلاحا افت فشار عصبی می‌گویند و به دلیل شوک‌های عصبی ناگهانی یا استرس طولانی مدت و عواملی مانند وحشت یا ترس شدید رخ داده و بیشتر در جوانان و نوجوانان دیده می‌شود و ممکن است گاهی تهوع، سرگیجه و حتی با غش‌های ناگهانی خود را نشان بدهد.
به هرحال در حالت طبیعی، میزان فشارخون باید کمتر از ۱۲۰ فشار انقباضی روی ۸۰ میلی‌متر جیوه فشار انبساطی یعنی اصطلاحا ۱۲ روی هشت باشد. حالا اگر کسی مثلا فشار خون ۱۲ روی ۱۰ داشته باشد؛ اما تحت شرایطی ناگهان دچار نوسان فشار شده و دو درجه فشار خون او پایین بیاید، می‌تواند در معرض شوک ناگهانی و عوارض افت فشار قرار بگیرد. یعنی در هر صورت تغییر ناگهانی شرایط گردش خون است که تعیین کننده بوده و وضعیت ثابت بدن حتی در عددهای پایین‌تر اغلب با بروز عوارض همراه نیست.
خب این تعریفی جامع و ساده از مساله افت فشار خون در دنیای پزشکی بود.
توصیه می‌کنیم مقالۀ {غذایی که ما را می‌سازد از نگاه طب سنتی} را مطالعه فرمایید.
اما نظر طب سنتی تعریف افت فشار خون چیست؟
افت فشار خون و راهکارهای ساده طب سنتی و طبیعی در پیشگیری از آن
باید بگوییم با همان نگاه تعادل‌گرا و تحلیل جامعی که طب طبیعی نسبت به مساله بالانس تعادل و وابستگی سلامت به آن دارد؛ مساله فشار خون هم تحت تاثیر این بهم ریختگی تعادل کلی بدن بوده و هر شرایطی که این تعادل را به هم بزند، می‌تواند منجر به آشفتگی سیستمی و در این نوع، منجر به بروز افت فشار خون شود.
درواقع کلیه عواملی که منجر به افت فشار خون می‌شود از عوامل سرد کننده سیستم بدن و عوامل کاهنده انرژی حیاتی است. بنابراین حکیم حاذق پس از بررسی و کشف علت ایجاد این عدم تعادل و بر هم زننده آرامش کارکردی سیستم حیاتی بدن و پس از رفع علت ایجادکننده؛ با توجه به فرمول درمان به ضد در طب سنتی، به چاره‌اندیشی برای برگرداندن تعادل کلی به سیستم می‌پردازد.
در واقع یک حکیم اگر علت ایجاد این خروج تعادلی عوارض خارجی مانند خونریزی یا آسیب جسمی ببیند، به تدبیر توقف خونریزی می‌پردازد. اگر عوامل عصبی، روانی و شوک‌های روحی دلیل آشفتگی سیستم گردش خون باشد، با رفع مساله، مسیر گردش خون را به حالت عادی بر می‌گرداند تا بدن بتواند با ترمیم ضایعه ایجاد شده به وظیفه خود بپردازد.
در صورتی که علت این تغییر ناگهانی تاثیر جانبی داروها یا موادی باشد که به درون بدن رفته و در نتیجه از طریق جذب، وارد خون شده و منجر به سردی خون و کند شدن ضربان و نرسیدن خون به اندام‌های بالایی شده است، به فکر پاکسازی بدن از مواد اخلال‌گر افتاده و ابتدا بدن را از آن دارو، الکل، مسکن یا غذای نامناسب پاک می‌کند. سپس برای بالا بردن فشار پمپاژ خون و ضربان قلب با توجه به حجم بدن، جنس، سن و مزاج فرد به چاره‌اندیشی می‌پردازد.
بنابراین یافتن علت اصلی ایجاد این اختلال قدم اول درمان است. مرحله بعد رفع علت تاثیرگذار بر سیستم و ایجاد کننده عدم تعادل است. مرحله بعدی هم توجه به خصوصیات فیزیکی شخص متاثر و بیمار برای یافتن تقویت کننده مناسب او است. قطعا هر دارو و گیاهی را در هر شرایطی نمی‌توان برای هر فردی به صورت روتین تجویز کرده و خیال‌مان راحت باشد که از عوارض آن درامان خواهیم بود. اثبات شده است یک لیوان آب و قند شاید به دلیل افزایش مقطعی مایعات خون و تزریق قند فوری به سیستم گردش خون بتواند چند دقیقه‌ای احساس بهتری ایجاد کند؛ اما در واقع نه تنها درمان نبوده بلکه با تحلیل سریع قند مصنوعی در بدن و ایجاد ضعف مجدد، ممکن است به ایجاد شوک‌های قوی‌تر یا عوارض بعدی حادتر دامن بزنیم.
بنابراین هوشمندی در دانستن راه‌کار صحیح و در دسترس و البته عام با توجه به شرایط هر فرد، می‌تواند گاهی از عوارض نامناسب و حتی در موارد حاد از مرگ فرد جلوگیری کند.
حالا پرسش هوشمندانه در اینجا این است که چه غذا یا رفتاری می‌تواند ما را در پیشگیری و کنترل افت ناگهانی فشار خون کمک کند؟
در مقاله افت فشار خون و تغذیه طبیعی مفصل به آن خواهیم پردخت.
توصیه می‌کنیم مقالۀ {غذا و تغذیه به معنای خاص از نگاه طب سنتی} را مطالعه فرمایید.
