چرا حکیمان در مورد فواید حجامت اینقدر مطمئن و مصر هستند؟
علت استفاده تاریخی از حجامت توسط پزشکانی چون بقراط و پزشکان مصری و تدریس آن در دانشگاههای بزرگ پزشکی جهان مانند دانشگاه گندی شاپور چه بوده است؟
آیا میدانستید که حجامت در متون کهن به قدمت بسیار بسیار دور، در طب جوامع مختلف وجود داشته و کشف ابزارهای چندهزار ساله آن، باستان شناسان را بهشدت حیرتزده کرده است؟
چرا بدن و سیستم گردش خون به کمک حجامت نیاز دارد؟
در مقاله امروز، میخواهیم به بررسی حجامت و مکانیسم عمل آن در بدن به زبان ساده بپردازیم.
توصیه میکنیم مقالۀ { تاریخچه حجامت } را مطالعه فرمایید .
مکانیزم عمل حجامت
اگر طبیعت را موجودی زنده، هشیار و فعال بدانیم و باور داشته باشیم که جهان دارای شعور ذاتی و فطری است و چیزی به نام برحسب تصادف و اتفاق یا هرج و مرج در شکلگیری این سیستم عظیم و منظم وجود نداشته و ذره به ذرهی حیات این وجود عظیم را، مدبری فوق دانا با آگاهی و توانمندی مافوق تصور عقل حسابگر ما تعبیه و تدبیر کرده است، چیزی که دیگر سالهاست تمام عقلها و قلبهای صادق و سلیم انسانی به آن اعتراف کردهاند؛ پس، باید چنین سیستمی برای شرایط مختلف حیاتش از صفر تا صد طیف زندگی تا مرگ، تدابیر لازم را اندیشیده و خود را مهیای ترمیم هر گونه خلل در سلامت و پایداری سیستمی کرده باشد.
از طرف دیگر، میدانیم که این سیستم عظیم و هوشمند، بر مبنای تعادل شکل گرفته و زندگی میکند و مادامی که تعادل ساختاری آن حفظ شود، زنده و پویا است و درصورت بهم خوردن این تعادل، همانگونه که پیش از این هم در مقالات مختلف توضیح دادیم، به سمت بیماری و اضمحلال سوق پیدا خواهد کرد و کمکم نابود خواهد شد.
اصلا پیری و فرسودگی هم چیزی جز از دست دادن تعادل حیاتی و ساختاری نیست و جوانی و طراوت مساوی با اوج تعادل و زندگی است.
بنابراین، این سیستم هوشمند، طبیعتا یک ورودی دارد و یک خروجی. ورودی آن مسئول تامین نیازهای ضروری و تمام آن چیزی است که او برای زندگی و زنده ماندن به آن نیاز دارد و خروجی آن هم مسئول پاکسازی سیستم از هر آنچه مازاد بر نیاز مجموعه باشد یا وجود او را با آلایندهها و انواع آلودگیها تهدید به فساد و اضمحلال کند.
پس، خروجی یک سیستم همانقدر مهم است که ورودی آن و حجامت، در واقع یک خروجی مطمئن برای انباشتههای مضر یا غیرضروری بدن است.
طب سنتی درباره حجامت چه میگوید؟
دقت در آنچه برای سلامت و ادامه حیات بهعنوان تغذیه و غذا به بدن و جسم داده میشود همانقدر اهمیت و ضرورت دارد که تنظیم حجم خروجی مواد زاید و بلااستفاده یا غیرقابل مصرف.
و ای بسا مدیریت خروجیها در برخی مراحل و در برخی برهههای زمانی از عمر، مانند سنین میانسالی یا کهولت، که برخی اندامها ممکن است کمکار شده باشند یا مصرف انرژی با حجم ورود و دپوی آن در بدن مساوی نباشد، از دقت در ورودیهای آن هم مهمتر باشد. به همین دلیل است که حکیمان و طبیبان طب طبیعی و طب سنتی به همان اندازه که روی مسئله تغذیه سالم برای حفظ سلامت جسم و جان تاکید دارند، بر برخی رفتارهای بهداشتی و درمانی که تنظیم مواد زاید از بدن و خروج آنها را کنترل میکنند هم تاکید داشته و دارند و آن را مکمل چرخهی درمان و ضامن سلامت میدانند. این موارد اعم از هر رفتار و عملی است که به بدن در خروج مواد انباشته شده در بخشهای مختلف با مکانیسمهای طبیعی تعبیه شده در خود بدن کمک میکند.
حالا باید ببینیم این مکانیزمهای خروج طبیعی چیست و هرکدام چه مواد زایدی را از کدام بخش از بدن تخلیه میکند.
توصیه میکنیم مقالۀ { پیشگیری از ابتلا به فشار خون با کمک طب سنتی } را مطالعه فرمایید .
حجامت در حقیقت نوعی رفتار بهداشتی و یک تدبیر پیشگیرانه و سلامتساز است
میدانیم که اولین درگاه خروجی مواد زاید از بدن، سیستم دفع ادرار و مدفوع است که هردو با ساختاری بسیار پیچیده و دربرگیری اندامهایی مانند کلیهها و تمام عروق آن، رودهها و مقعد که عمل خروج مواد تقریبا جامد ناکارآمد و ناسالم یا اضافی را از بدن تسهیل میکنند. پس از آن، سیستم تعریق گسترده در سراسر پوست بدن است که با تعریق و خروج آنچه در سلولها و در اجزای بسیار ریز سلولی تجمع کردهاند و مضرند یا کارایی لازم را ندارند، بهصورت مداوم در کار تخلیه و پاکسازی مداوم و بیسروصدای سلولهاست. در مرحله بعد، میتوان به درگاههای کوچکتری مانند غدد اشکی و خروجیهای آن از چشمها یا مثلا خروجی اندامهای تناسلی که در تخلیه برخی غدد به بدن کمک میکنند، اشاره کنیم.
سازوکار هر کدام از این درگاهها هم تقریبا برای ما مشخص است. بدن به شکل غریزی از لحظه تولد در صورت سلامت سیستم گوارش و دفع، عمل دفع ادرار و مدفوع را انجام میدهد، در زمان تهییج و تجمیع مواد مترشحه غدد جنسی در سنین مشخص، آنها را در یک سازوکار حسیهیجانی تخلیه میکند و پوست هم با تعریق در تمام بیست و چهار ساعت، به تنظیم حرارت و تصفیه مواد درون سلولها میپردازد. اگر هم در اثر شرایط روحی یا تحریکات عاطفی دچار ترشح هورمونهای غم و استرس بشود، آن را با تحریک چشم، بصورت اشک، از بدن خارج میکند. درگاههای خروجی دیگری هم در بدن هستند که در مقالهای مجزا به همهی آنها خواهیم پرداخت؛ اما بههرحال، آنچه واضح است این است که شخص خالق دانا، در هر چرخهی حیاتی همانگونه که به فکر ورود مواد در جهت تامین نیازهای او بوده است، به طراحی راههایی هم برای پاکسازی و حیاتبخشی مجدد به سیستم پس از سمزدایی فکر کرده است.
حالا بدن ما بخش مهمی از مواد زایدش را با این روشها پاکسازی و خارج میکند؛ اما آیا این راهها برای سالمسازی و پاکسازی مجدد تمام بخشهای بدن کافی است؟
راستی، سیستم گردش خون ما که مانند یک رودخانه بسیار بزرگ به طول تقریبی نود و شش هزار کیلومتر است، روزانه هفت لیتر خونی را که در سراسر بدن در جریان است، تصفیه میکند و مواد زاید آن را مرتبا جدا میکند، آیا نیازمند به تصفیه، لایروبی، گندزدایی و پاکسازی نیست؟ و آیا خود خون که تقریبا هشت درصد وزن بدن ما را تشکیل میدهد و در یک گردش روزانه در سراسر بدن میچرخد و از میان تکتک اعضا عبور میکند و تمام مواد زاید را مانند یک سیستم آبرسانی و دفع پسماند از اندامها، اعضای بدن و تکتک سلولها دور میکند، نیاز به پاکسازی، یک درگاه خروجی و درحقیقت نیاز به تصفیه ندارد؟
پاسخ عقلانی این است که اتفاقا این سیستم نهتنها مهمتر از تمام ساختارهاست؛ بلکه بیشتر از هر ساختار دیگری نیاز به لایروبی، تصفیه و گندزدایی دارد.
خب، حالا شما بگویید فکر میکنید طبیعت برای حفظ سلامت و نظافت برای چنین شاهراه مهم حمل و نقل مواد غذایی و خروج مواد زاید چه راهکاری اندیشیده است؟
ممکن است در اولین پاسخ به نظرتان برسد که همانگونه که خروج ادرار میتواند اوره و قند و کلیه مواد زاید موجود در سلولها و خون را تخلیه کند، خروج گاهگاه خون هم بتواند به پاکسازی خون آلوده یا سنگین از بدن کمک کند و خون تولیدشده سالم و پاک و شاداب جایگزین خون قبلی باشد. پس خونگیری به روش وریدی احتمالا کارکرد سلامتزایی دارد.
اما حقیقت این است که اینطور نیست.
خونگیری و گشودن یک رگ اصلی مانند سرخرگ، تنها بخشی از خون بدن را همانگونه که هست خارج میکند و پس از آن، حجم مشابهی از خون مورد نیاز بدن، با همان چیزهایی که در تمام سلولها و رگها رسوب کرده بوده، بعلاوه مواد تهنشین شده در کبد، مجددا با کیفیت قبل، در بدن تولید و جایگزین میشود.
پس، خونگیری به روش معمول کارایی و توانایی تصفیهی خون و رگهای خونی را ندارد.
بنابراین، باید به یک رفتار درمانی حکمی که قدمتی بیش از هفت هزار سال دارد روی بیاوریم. عملی که بهظاهر ساده، همهگیر و بدون نیاز به ابزار بسیار پیچیده، قابل استفاده در موارد متعدد و معجزهگر بینظیر در درمان بسیاری از بیماریهایی است که شناخت دلایل ایجاد آن نیازمند سالها بررسی و تحقیق است؛ اما خیلی ساده با لایروبی رگهای بدن و خروج مواد گندیده و رسوبات مضر و خون سوخته در بدن، میتوان از ایجاد و ابتلا به آنها جلوگیری کرد.
و این تعریف بسیار ساده و جامع از مسئله حجامت است.
چیزی که سالهای سال است پزشکان و محققان تلاش میکنند فواید آن را تشریح کنند و کارایی آن را در بوتهی آزمایش بیازمایند؛ اما تاریخ جامع پزشکی نشان میدهد که قدمتی به اندازهی حضور انسان در زیستگاههای انسانی دارد و ردپای آن را میتوان از دیوارنوشتههای اهرام مصر گرفته تا بیشتر مجامع دیرینهی انسانی یافت.
آنجا که سرنخ تمامی علوم نه به وادی آزمون و خطای عقل انسانی، بلکه به مدرسهی وحی و ارتباط انسانها با برگزیدگان نبی و مرسل الهی میرسد.
بنابراین، حجامت نه یک نسخهی سادهی دیروز و امروز، که دستیار اصلی تمام طبیبان و حکیمان در درمان اغلب بیماریها در طول تاریخ بوده است.
توصیه میکنیم مقالۀ { حفظ سلامت قلب از دیدگاه طب سنتی } را مطالعه فرمایید .