آنچه باید درباره اچپیوی بدانید. زیگیل تناسلی چیست؟ زیگیل تناسلی زنان، زیگیل تناسلی مردان و درمان زیگیل تناسلی، مواردی هستند که در این مقاله به آنها میپردازیم.
ویروس پاپیلومای انسانی که بسیاری آن را با نام مخففش (اچپیوی:HPV) میشناسند، عامل یکی از شایعترین بیماریهای مقاربتی است که زگیل تناسلی نام دارد. بیشتر مردان و زنانی که سابقه یا تجربهای از فعالیت جنسی زیاد و پرخطر داشته باشند، در طول زندگیشان حتما در معرض تماس با این ویروس و این بیماری قرار میگیرند. تاکنون انواع متنوعی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) شناسایی شده که بعضی از آنها میتوانند به شکلگیری زگیل تناسلی منجر شوند و بعضی دیگر نیز میتوانند ابتلا به برخی سرطانها را به دنبال داشته باشند. این مقاله، شما را با علل ابتلا به زگیل تناسلی، عوامل خطرساز و علایم شایع این بیماری، روشهای تشخیصی و درمانی و همچنین راههای پیشگیری از آن آشنا میکند.
توصیه می کنیم مقاله { سوزش واژن، دلیل و درمان } را مطالعه فرمائید.
علت زگیل تناسلی چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ویروسی است که میتواند از طریق تماس پوستبهپوست یا پوستبهمخاط در طی رابطه جنسی به همسر یا شریک جنسی منتقل شود. درحالی که بیشتر موارد ابتلا به HPV خوشخیم محسوب میشود و صرفا با شکلگیری زگیلهایی در نواحی مختلف بدن مانند دستها، پاها و اندام تناسلی همراه است، گونههای خاصی از این ویروس نیز وجود دارد که میتواند فرد را در معرض ابتلا به انواع خاصی از سرطانها (مانند سرطان گردن رحم) قرار دهد.
این ویروس میتواند به هر فردی که فعالیت جنسی دارد، منتقل شود و در بسیاری از موارد نیز فرد مبتلا در شرایطی قرار میگیرد که هیچ گونه علایمی از HPV در او مشاهده نمیشود. اگرچه بیشتر موارد ابتلا به HPV خودبهخود رفع میشوند ولی در بعضی از موارد هم این ویروس میتواند در حالت نهفتگی باقی بماند و بعدها شریک جنسی را آلوده کند.
دانشمندان دریافتهاند که HPV از بدن مادر نیز میتواند در حین زایمان به نوزاد منتقل شود و همین اتفاق میتواند باعث ابتلای نوزاد به نقص دستگاه تنفسی یا تناسلی شود. توجه به این نکته ضروری است که آن گونههای HPV که همراه با شکلگیری زگیلهای مشهود هستند، اساسا با گونههای خاصی که میتوانند باعث ابتلا به سرطان شوند، تفاوت دارند.
عوامل خطرساز ابتلا به زگیل تناسلی
عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند خطر ابتلا به HPV یا زگیل تناسلی را افزایش دهند؛ از جمله:
- داشتن شریکان جنسی متعدد
- داشتن رابطه جنسی با فردی که شریکان جنسی متعددی داشته است
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف؛ مثلا بهعلت ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، ایدز و یا تجربه پیوند عضو
- داشتن پوست آسیبدیده در نواحی مختلف بدن
- داشتن تماس پوستی مستقیم با زگیلها یا سطوحی از بدن شریک جنسی که در معرض HPV قرار گرفته است.
شایعترین علائم زگیل تناسلی
این امکان وجود دارد که HPV به یکباره باعث شکلگیری علائم نشود ولی معمولا این علائم نهایتا طی چند سال نمایان میشوند. شایعترین علائم غلبه این ویروس بر دستگاه ایمنی بدن، به ترتیب، عبارتند از:
ظهور زگیلها
شایعترین علامت بیشتر انواع HPV، شکلگیری زگیلها و خصوصا زگیلهای تناسلی هستند. زگیلهای تناسلی میتوانند مثل یک جوش کوچک یا گروهی از جوشهای کوچک و یا برآمدگیهای ریشهدار ظاهر شوند. این زگیلها معمولا در ناحیه بیرونی اندام تناسلی زنانه و دهانه رحم یا آلت تناسلی و پوست بیضه در مردان نمایان میشوند. البته احتمال شکلگیری آنها در قسمتهایی مثل مقعد و کشاله ران نیز وجود دارد.
زگیلهای تناسلی اساسا میتوانند از نظر اندازه، شکل و رنگ دارای تفاوتهایی باشند؛ به بیان دیگر، ممکن است این زگیلها کوچک یا بزرگ، مسطح یا گلکلمیشکل، سفیدرنگ یا به رنگ پوست باشند.
دیگر زگیلهای مرتبط با HPV نیز شامل زگیلهای معمولی، زگیل کف پا یا زگیلهای مسطح هستند:
- زگیلهای معمولی: جوشهای برآمده و زمختی هستند که عمدتا در دستها، انگشتها و آرنجها دیده میشوند.
- زگیلهای کف پا: این زگیلها شبیه زائدههای گوشتی سفت و دانهمانندی هستند که در کف پا بهوجود میآیند. نمایان شدن آنها در پاشنهها و پنچه پاها شیوع بیشتری دارد.
- زگیلهای مسطح: این نوع زگیلها عمدتا در میان کودکان، نوجوانان و جوانان بروز پیدا میکند. زگیل مسطح شبیه ضایعات پوستی نسبتا برآمده ولی مسطحی است که رنگ تیرهتری نسبت به رنگ طبیعی پوست دارد و عمدتا در صورت، گردن و قسمتهایی از پوست که دچار خراشیدگی شدهاند، نمایان میگردد.
سرطان
انواعی از HPV وجود دارد که میتواند خطر ابتلا به سرطانهای مختلف را افزایش دهد. سرطانهایی که احتمال ابتلا به آنها در پی ورود این ویروس افزایش مییابد، به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
- سرطانهای تناسلی: مانند سرطان دهانه رحم، مهبل، واژن، آلت تناسلی مردانه، مقعد و…
- سرطانهای سر و گردن: مانند سرطان حلق، دهان، زبان، لوزهها و…
البته معمولا چندین سال یا دهه طول میکشد تا این سرطانها بروز و ظهور پیدا کنند و فرد را مبتلا سازند.
توصیه می کنیم مقاله { دلیل ترشحات واژن و درمان آن } را مطالعه فرمائید.
راههای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی
اقدامات کاهشدهنده خطر ابتلا به زگیل تناسلی
مهمترین اقداماتی که میتوانند خطر ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش دهند، از این قرارند:
- داشتن رابطه جنسی ایمن و سالم
- داشتن یک شریک جنسی و پرهیز از روابط جنسی پراکنده با افراد متعدد
- خودداری از رابطه جنسی در صورت وجود زگیل تناسلی
پیشگیری از شکلگیری زگیلهای تناسلی معمولی کار بسیار دشواری است. به علاوه، در صورت مواجهه با این زگیلها باید از کندن آنها خودداری کرد. هرگز نباید دست یا ناخنهای انگشتانی که با این زگیلها تماس داشتهاند را به دهان برد، چرا که این ویروس به آسانی به همین ترتیب به دهان انتقال مییابد. در مورد زگیلهای کف پا نیز توصیه میشود از کفشها یا صندلهایی استفاده شود که پاها را در فضای کاملا بسته قرار نمیدهند.
واکسیناسیون
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) توصیه میکند که واکسیناسیون HPV در سنین ۱۱ تا ۱۲ سالگی انجام شود تا خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم و سایر سرطانهای مرتبط در طی سالهای آتی زندگی کاهش پیدا کند. این واکسن باید در دو نوبت با فاصله زمانی ۶ تا ۱۲ ماه تزریق شود. دختران و پسرانی که این تزریق را در سنین ۱۱ تا ۱۲ سالگی انجام نداده باشند، به ترتیب، میتوانند تا ۲۱ سالگی و ۲۶ سالگی نیز این تزریق را انجام دهند و به این ترتیب، از بروز بیماریهای ناشی از این ویروس جلوگیری به عمل آورند. به علاوه، آن گروه از افراد ۲۷ تا ۴۵ سالهای که واکسیناسیون را در سالهای پیشین انجام نداده باشند، همچنان واجد شرایط برای دریافت واکسن گارداسیل ۹ هستند. در سال ۲۰۱۸ میلادی، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، دستورالعملهای مربوط به این گروه سنی را تغییر داد چون محققان به این نتیجه رسیده بودند که واکسیناسیون مذکور دارای آثار مثبتی بر بیماریهای مربتط با HPV، خصوصا سرطان دهانه رحم، است. در حال حاضر، ۳ نوع واکسن HPV در دسترس قرار دارند: گارداسیل، سرواریکس و گارداسیل ۹. پزشکان میتوانند شما را درباره تجویز و تزریق گزینه متناسب با شرایط شما راهنمایی کنند.
درمان زگیل تناسلی
انواع مختلف HPV با علائم متفاوتی همراه هستند و با توجه به اینکه هیچ درمانی برای عفونت ناشی از ورود این ویروس به بدن وجود ندارد، روندهای درمانی به مقابله با علائم (علامتدرمانی) محدود میشوند. از آنجایی که علایم و عوارض HPV به دو گروه اصلی (زگیلها و سرطانها) تقسیمبندی شدهاند، درمانهای آن نیز شامل دو گروه هستند:
زگیلها
بیشتر زگیلهای ناشی از HPV معمولا بدون درمان خاصی از بین میروند. با اینحال، داروهایی هستند که میتوانند بهصورت موضعی برای از بین بردن خود زگیلها مورد استفاده قرار گیرند. داروهای بدون نسخه اسید سالیسیلیک برای زگیلهای معمولی جزء همین داروها هستند. رایجترین داروهای تجویزی نیز از این قرارند:
- پودوفیلین (استعمال موضعی توسط پزشک)
- ایمیکویمود (نامهای تجاری: آلدارا، زیکلارا)
- پودوفیلکوس (نام تجاری: کاندیلوکس)
- تریکلرواستیک اسید (استعمال موضعی توسط پزشک)
در برخی از موارد و موقعیتها نیز ممکن است مداخلات درمانی بیشتری ضرورت پیدا کند که غالبا از این قرارند:
- کرایوتراپی (فریز کردن): در این روش از نیتروژن مایع برای فریز کردن قسمتهای ناهنجار یا غیرعادی زگیلهای تناسلی استفاده میشود.
- الکتروکوتر (سوزاندن): در این شیوه از جریان الکتریکی برای سوزاندن قسمتهای مورد نظر استفاده میشود.
- لیزرتراپی (درمان با لیزر): در این روش از پرتوهای لیزر برای از بین بردن بافتهای اضافی استفاده میشود.
- تزریق اینترفرون: این مداخله معمولا در موارد نادری استفاده میشود؛ چراکه هم خطر مواجهه با عوارض جانبی در پی دارد، هم نسبتا گرانقیمت است.
- جداسازی زگیل با جراح
بسیار مهم است که برای درمان این زگیلها با پزشک خود درباره بهترین شیوه متناسب با شرایط خودتان صحبت و مشورت کنید. عواملی مثل نوع زگیل و محل قرارگیری آن در انتخاب شیوه درمانی اهمیت زیادی دارند. همچنین باید توجه داشته باشید که اگرچه زگیلها و تغییرات سلولی میتوانند خودبهخود رفع شوند، ولی این ویروس میتواند در بدن باقی بماند و در همان شرایطی که ظاهرا خاموش است و هیچ علامتی ندارد، به همسر یا شریک جنسی شما منتقل شود. در واقع، هنوز هیچ شیوه درمانی قطعی و صددرصد موثری برای از بین بردن کامل این ویروس وجود ندارد.
سرطانها
آزمایشهای رایجی که متخصصان زنان و زایمان تجویز میکنند (مانند تست پاپ اسمیر) و برخی انواع دیگر غربالگری میتوانند به تشخیص زودهنگام سرطان (در صورت وجود آن) کمک کنند. اقدامات لازم برای جلوگیری از رشد سرطان نیز پس از تشخیص قطعی، طبق روالهای رایج انجام خواهد شد.
تشخیص
اگر زگیلها یا ضایعات، مشهود و قابلرویت باشند، پزشک معمولا میتواند HPV را در حین معاینه به آسانی تشخیص دهد. البته گاهی ممکن است آزمایشهای تکمیلی نیز برای تایید تشخیص اولیه ضرورت داشته باشند.
توصیه می کنیم مقاله { خارش واژن از تشخیص حرفهای تا درمان اصولی } را مطالعه فرمائید.
چه موقع باید آزمایش HPV انجام داد؟
رایجترین آزمایشهای مرتبط با HPV یا تغییرات سلولی ناشی از HPV در گردن یا دهانه رحم عبارتند از: پاپاسمیر، آزمایش DNA و استفاده از اسید استیک. در پاپ اسمیر، سلولهایی از سطح گردن یا دهانه رحم و یا واژن جمعآوری میشوند و سپس وجود هر گونه ناهنجاری سلولی مرتبط با سرطانها در این سلولها مورد بررسی قرار میگیرد.
استفاده از آزمایش DNA نیز به منظور ارزیابی انواع پرخطر HPV انجام میگیرد و همراه با پاپ اسمیر به زنان ۳۰ ساله و بالاتر توصیه میشود. به علاوه، آزمایش DNA دیگری هم برای HPV وجود دارد که میتواند بدون نیاز به پاپ اسمیر و همزمان با شروع ۲۵ سالگی انجام شود. در بعضی از موارد نیز ممکن است بیوپسی (نمونهبرداری) از قسمتهای ناهنجار و غیرعادی ضرورت داشته باشد.
درحال حاضر، هیچ آزمایشی برای بررسی HPV در مردان وجود ندارد. بنابراین، تشخیص در مردان به بررسی بصری از طریق مشاهده علایم محدود خواهد بود. برخی مطالعات توصیه میکنند که اگر مردان و زنان سابقه رابطه جنسی مقعدی داشته باشند، بهتر است با پزشک خود درباره انجام دادن آزمایش پاپ اسمیر مقعدی نیز مشورت کنند.
منبع: Medical News Today
این زیگیل با تبخال یکی هستش؟