در مقالات تاریخچه حجامت و معرفی کارکرد آن بهصورت مختصر مروری بر قدمت این رفتار ایمنساز در طول تاریخ کردیم و موضوع اهمیت سیستم ایمنی بدن بر حفظ سلامت را تشریح کردیم و توضیح دادیم که سیستم ایمنی دیوار حفاظتی تمام وجود شما در برابر هر مهاجمی برای حفظ موجودیت و حیات است.
یعنی بهترین تغذیه و بالاترین استاندارد سلامت را هم اگر داشته باشید، درصورتی که یک لحظه سیستم حفاظتی بدن شما خاموش شود، در لحظه مورد هجوم هزاران عامل نابودگر و مضمحلکننده قرار خواهید گرفت و هیچ چیزی دیگر نمیتواند آنچه را که بودید، به شما برگرداند.
بنابراین، تمام هستی شما بسته به عملکرد صحیح سیستم ایمنی و حفاظتی بدن شماست و بیماریهای بسیاری از سادهترین آنها مانند انواع آلرژیها تا پیچیدهترین آنها مانند اچ آی وی یا پسوریازیس و غیره، همگی درحوزه ضعف عملکرد سیستم ایمنی بدن خواهد بود.
توصیه میکنیم مقالۀ {حجامت چیست و چه تاثیری بر بدن دارد} را مطالعه فرمایید.
میدانید حجامت چه میکند؟
نحوه عمل حجامت و تاثیر آن بر بدن
درحقیقت، حجامت به روش صحیح و در زمان درست، با ایجاد یک التهاب موضعی در محل بسیار حساسی، که مرکز نقطه خورشیدی سیستم ایمنی است، با تحریک غده تیموس، که از مهمترین مراکز آموزش سلولهای دفاعی است، باعث تحریک سیستم و تکثیر سلولهای بدن میشود.
یعنی همان گلبولهای سفید یا سربازانی، که موجودات خارجی و مزاحم را میبلعند، با کاهش غلظت خون، تراکم سلولی را در مویرگها کم میکنند، اکسیژنرسانی را به سلولها و اندام بهبود میبخشند و بار قلب و ریه را تعدیل میکنند و با تحریک سیستم انعقادی، جریان و قدرت انعقاد خون بدن را تنظیم و کنترل میکنند.
خروج مواد زاید رسوبکرده در خون، که در طب سنتی به آن سودای سوخته میگویند، هم از مهمترین وظایف حجامت است و با تصفیه خون، مواد زاید، مضر و مسموم را از خون خارج میکند.
تحقیقات مفصلی که بر روی خون حجامت در آزمایشگاههای پزشکی صورت گرفته نشان میدهد که خونی که در اثر حجامت تر از بدن خارج میشود ۹ تا ۱۱ برابر بیشتر از خونی که از ورید گرفته میشود دارای کلسترول خروجی است و ۲۳ برابر، سموم خارج شده در خون حجامت بیشتر از خون وریدی ست.
میان کسانی که در جنگ تحمیلی در معرض بمبارانهای شیمیایی قرار گرفتهاند، افرادی که در حین جنگ، حجامت کردهاند سالم باقی ماندهاند و مابقی طی این سالها، مشکلات بمبارانهای شیمیایی را تاکنون به دوش کشیدهاند.
این موضوع به کرات در میان جانبازان جنگ تحمیلی و برخی نقاط دیگر جهان آزمایش و مشاهده شده و میزان سلامت آنان نسبت به دیگر کسانی که در معرض آلودگیهای میکروبی و شیمیایی قرار گرفتهاند بهطور کاملا واضح بیشتر است.
این مسئله میتواند همان نکته کلیدی در تاثیر حجامت صحیح بر کاهش کلسترول، فشار خون، پیشگیری از سکتههای مختلف، مشکلات تنفسی به دلایل آلودگیهای محیطی و هوا، سردردهای میگرنی، دیابت غیروابسته به انسولین، بیماریهای پوستی شامل آکنه، پسوریازیس، دردهای عضلانی، آلرژیهای دارویی، غذایی، فصلی، بیماریهای انسدادی عروق کرونر، اعتیاد به مواد مخدر و برخی بیماریهای عفونی، هورمونی و غدد باشد.
فواید حجامت و تفاوت آن با اهدای خون
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه شود این است که در عمل اهدای خون حدود ۴۵۰ سیسی خون تازه با سوزن از ورید خارج میشود؛ ولی در حجامت تر، اگر بهصورت درست انجام شود، با ایجاد مکش بین دو کتف و ایجاد خراش در آن حدود ۵۰ سیسی خون از مویرگهای پشت که حاوی خون سیاه و غلیظ دارای اوره، چربی و ترکیبات زاید بیشتر نسبت به خون تازه وریدی است از بدن جدا میشود و این همان نکته مهم در تفاوت حجامت و هر نوع خروج خون یا خونگیری از بدن است.
بر اساس شواهد مستدل ثبتشده در کتب علمی و پایاننامههای متعدد دانشگاههای پزشکی در سراسر جهان، حجامت با تنظیم و تقویت سیستم ایمنی بدن، موجب سلامت و تقویت سیستم هورمونی و سیستم عصبی میشود و از ابتلا به بسیاری از بیماریها جلوگیری میکند؛
از جمله ۱۵۰ نوع بیماری مانند انسداد عروق، پیشگیری از سکتههای مغزی و قلبی، تنظیم ترکیبات خون، کاهش چربی و کلسترول، تریگلیسرید و قند خون و رفع غلظت خون، درمان سینوزیت، درمان ناراحتیهای پوست و خارش بدن، جوش، کهیر، لک صورت و آلرژیها، درمان آسم، تنگی نفس، واریس، رماتیسم، دیسک کمر، آرتروز و بسته شدن دریچه قلب، آرامش اعصاب، افزایش هوش و حافظه، قوت بینایی و جلای چشم، واکسینه بدن در مقابل سرماخوردگی و ویروسهای بیماریهای مختلف و مسمومیتها، تقویت رشد موها، رفع قولنج، بیحالی، کسالت، اسپاسم عضلات و بهبود بیماریهای زنان، افزایش رشد قد و وزن، رفع لاغری، بیاشتهایی، ضعف، تقویت سیستم ایمنی و دفاعی و بالاخره کاهش اختلالات رفتاری و بیقراری و پرخاشگری در اطفال.
در حقیقت، انجام حجامت با تحریک غدد کمکار و ایجاد تعادل عملکرد غدد و همچنین کاهش فاکتورهای محرک سکتههای مغزی و قلبی، تنظیم آهن خون، تنظیم هیستامین سلولها و بهبود انواع آلرژیها، پاکسازی پوست و رفع انواع جوشها، و تنظیم هورمونهای مختلف و ایجاد آرامش عصبی، نقش عامل کنترلکننده یا پاکسازیکننده و سپس تنظیمکننده دائمی و فعال بدن را بهخوبی برای مزاجهای مختلف و متناسب با آن ایفا میکند.
حالا حکیمان بزرگ در طول تاریخ و پزشکان متخصص دنیای مدرن چه کاراییهای پیچیده دیگری برای این رفتار بهداشتی و درمانی توضیح دادهاند، بماند…
حجامت، محافظت از سلامت
و اما روش انجام حجامت
حجامت یا همان Cupping لفظ عامی است که به مجموعه عملیات تحریک سیستم ایمنی بدن بهصورت کلی یا بهشکل خاص و در عضوی خاص بنا بر حسب مورد و نیاز، به دو صورت تر و خشک و ناری یا سرد انجام میشود که برخلاف تصور عموم جامعه دارای ظرایف و پیچیدگی علمی بسیار دقیق است و در صورتی که با تشخیص صحیح نیاز و نوع آن، رعایت تمام شرایط و در زمان مشخص انجام نشود، اگر آسیب نرساند، بیفایده یا کماثر است.
حجامت با لیوان یا همان حجامت با آتش، عامترین و سریعترین روش حجامت است که باید با دقت و شناخت نوع مزاج و حتی تسلط کامل پزشک بر انواع پوست صورت بگیرد تا منجر به کبودی یا آسیب به پوست نشود. در مرحله بعد، انواع حجامتهای تر از حجامت عام تا حجامتهای عضوی که با ماساژ و روغنمالی متناسب و سپس خروج خون آلوده از آن عضو صورت میگیرد و به تنظیم و تصفیه مواد درون خون میپردازد.
قطعا در نظر گرفتن زمان مناسب حجامت با توجه به موضوع جزر و مد و تاثیر آن بر خون و غلیان مایعات درونی بدن، و تناسب فصلی و زمانی و مکانی با مزاج شخص و نوع بیماری و نیاز به آن، نیازمند دقت در تشخیص و پرهیز از هر ونه تساهل و عوامیگری در این رفتار پزشکی است و مانند هر عمل و رفتار حکیمانه دیگری نیازمند تخصص و دانش کافی و افراد ماهر و عالم است.
بهترین زمان حجامت
بهترین ماه حجامت، بهجز پاییز، زمانی است که هوا معتدل باشد؛ یعنی نه آنقدر سرد که طبع بدن متعادل نباشد و نه آنقدر گرم که بهبودی سریع حاصل نشود. در حقیقت ۴۰ روز نخست بهار و ۴۰ روز آغاز پاییز حجامت بیشترین اثر بهبودی را دارد و در مقابل در فصل زمستان خصوصاً دی ماه و فصل تابستان حجامت کمترین اثر بهبودی را دارد.
بر اساس توصیههای معصومین و حکما و بنا بر حکمتهای علمی و پزشکی بهترین زمان حجامت نافع و عام هم در روزهای ۱۲ تا ۱۵ ماه قمری است و روزهای فرد خصوصا یکشنبه و پنجشنبهها برای این موضوع بسیار مناسبتر است. با وجود این، حجامتهای درمانی بنا بر توصیه و با نظارت پزشک میتواند در مواقع دیگر هم انجام شود.
خلاصه اینکه امام صادق (علیه السلام) که دانشگاه بزرگ پزشکی و علوم مدرن و پیشرفته ایشان در قرون تاریک جاهلیت جهان بیش از چهار هزار دانشجو داشته، در مورد حجامت به نقل از بزرگ عالم سراسر تاریخ، امام علی میفرمایند: «همانا حجامت بدن را سالم و عقل را استوار میکند».
توصیه میکنیم مقالۀ {پیشگیری از ابتلا به فشار خون با کمک طب سنتی} را مطالعه فرمایید.