تو مو میبینی و من ریزش مو
هر کسی ممکن است دچار ریزش مو شود اما بروز این مشکل در میان مردان شایعتر است. ریزش موی ارثی که همراه با افزایش سن اتفاق میافتد، شایعترین علت طاسی مردان محسوب میشود. بعضی از افراد ترجیح میدهند که ریزش مو را بدون درمان رها کنند و به شیوههای مختلف نیز این مشکل را پنهان نگه دارند. بعضیها هم یکی از درمانهای موجود را با هدف جلوگیری از ریزش موی بیشتر و بازگرداندن رشد مو انتخاب میکنند. با این حال، پیش از هر گونه اقدامی بهتر است که اطلاعات بیشتری درباره ریزش مو کسب کنید و برای درمان هم فقط و فقط به پزشک مراجعه کنید.
توصیه می کنیم مقاله {لیزر کردن موهای زائد، باید ها و نبایدها} را مطالعه فرمائید.
علایم و انواع ریزش مو
ریزش مو میتواند در حالتهای مختلفی نمایان شود و این حالتها بیش از هر چیز به علت ریزش مو بستگی دارند. ممکن است ریزش مو ناگهانی یا بهتدریج اتفاق بیفتد و فقط بر پوست کف سر یا حتی تمام بدن تأثیر بگذارد. بعضی از انواع ریزش مو موقتی هستند و بعضی دائمی.
علایم و انواع ریزش مو:
- کمپشت شدن موهای فرق سر: این نوع ریزش مو، شایعترین نوع ریزش مو است که مردان و زنان در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شوند. در میان مردان، عقبنشینی موها از خط پیشانی شروع میشود و شبیه به حرف M انگلیسی شکل میگیرد. اما در میان زنان معمولاً خط پیشانی تغییری نمیکند.
- طاسی سکهای یا لکهای: ریزش مو گاهی بهشکل لکههای طاسی و در اندازۀ سکه بروز میکند. این نوع ریزش مو معمولاً فقط بر پوست کف سر تاثیر میگذارد، اما گاهی در ابروها یا ریش هم به وجود میآید. در بعضی از موارد، قبل از شروع ریزش مو، پوست سر میخارد یا درد میگیرد.
- سست شدن ناگهانی موها: شوک جسمانی یا عاطفی میتواند باعث سست شدن ناگهانی موها شود. در این حالت معمولاً موها موقع شانه کردن یا شستوشو با شامپو یا حتی کشیدن با انگشتان بهصورت دستهدسته از کف سر جدا میشوند. این نوع از ریزش مو معمولاً باعث کمپشت شدن کلی موها میشود و با شکلگیری لکههای طاسی همراه نیست.
شایعترین علل ریزش مو
معمولاً هر روز حدود ۱۰۰ تار موی انسان میریزد. این روند معمولاً باعث کمپشت شدن موها نمیشود چون موهای جدید همزمان با ریزش این ۱۰۰ تار مو رشد میکنند. ریزش مو زمانی معنا پیدا میکند که چرخه رشد و ریزش موها دچار اختلال شود یا فولیکول مو از بین برود و با بافتهای زخممانند (اسکار) جایگزین شود.
منشأ ریزش مو:
- سابقه خانوادگی (وراثت): شایعترین علت ریزش مو، نوعی شرایط وراثتی است که با عنوانهای طاسی الگوی مردانه یا طاسی الگوی زنانه شناخته میشود. این ریزش مو معمولاً تدریجی و طبق الگوهای قابلپیشبینی اتفاق میافتد (عقبنشینی خط پیشانی و لکههای طاسی در مردان و کمپشت شدن موها در زنان).
- تغییرات هورمونی و بیماریها: مشکلات و بیماریهای مختلفی میتوانند باعث ریزش موی موقت یا دائم شوند که از مهمترین آنها میتوان به تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، زایمان، یائسگی و مشکلات تیروئیدی اشاره کرد. مشکلات خاصی مانند آلوپسی آرئاتا هم باعث ریزش موی لکهای میشوند.
- داروها و مکملها: ریزش مو میتواند از عارضههای جانبی استفاده از بعضی داروها مانند داروهای مخصوص سرطان، آرتریت، افسردگی، مشکلات قلبی، نقرس و فشار خون بالا باشد.
- پرتودرمانی یا رادیوتراپی: رشد موی کسانی که مجبورند پرتودرمانی مخصوص سر را انجام دهند، ممکن است مثل قبل نشود..
- اتفاقات شدیداً استرسزا: بسیاری از افراد در فاصله چند ماه پس از شوکهای جسمانی یا عاطفی با کمپشت شدن یا ریزش کلی موها مواجه میشوند.
- مدل موهای خاص یا عادتهای نادرست: زیادهروی در آرایش موها یا کشیدن بیش از حد موها برای حالتدهی میتواند باعث نوع خاصی از ریزش مو بهنام آلوپسی کششی شود. تماس موها با ماسکهای تهیهشده از روغنهای داغ یا کارهایی مانند فر ششماهه نیز میتوانند باعث التهاب در فولیکول موها شوند و درنهایت ریزش مو را در پی داشته باشند. اگر این مشکلات به شکلگیری بافتهای زخممانند (اسکار) منتهی شوند، ممکن است ریزش مو دائمی شود.
توصیه می کنیم مقاله {قبل و بعد از تزریق بوتاکس چه کار کنیم} را مطالعه فرمائید.
آشنایی با عوامل خطرساز ریزش مو
تعداد مشخصی از عوامل خاص میتوانند خطر ریزش موها را افزایش دهند:
- سابقه خانوادگی طاسی (در هر کدام از خانوادههای پدر یا مادر)
- سن
- کاهش زیاد وزن
- بعضی از مشکلات خاص مانند بیماری دیابت یا لوپوس
- استرس
چگونه میتوانیم از ریزش مو پیشگیری کنیم؟
بیشتر طاسیها بهعلت عوامل ژنتیکی شکل میگیرند. بنابراین این نوع ریزش مو قابلپیشگیری نیست.
نکات زیر میتوانند به پیشگیری از بروز انواع ریزش موی قابلپیشگیری کمک کنند:
- از مدل موهایی که فشار زیادی به موها میآورند یا موها را محکم نگه میدارند، مانند دماسبی یا موهای بافتهشده، همواره دوری کنید.
- از کشیدن، پیچاندن یا مالیدن موها خودداری کنید.
- موقع شستوشوی موها با شامپو و همچنین موقع شانه کردن آنها همیشه خیلی آرام با موها رفتار کنید. استفاده از شانههای دارای دندانههای فاصلهدار میتوانند به جلوگیری از کشیده شدن موها کمک کند.
- از دستکاری موها با انواع شیوههای آسیبزا بهمنظور حالتدهی مانند فر ششماهه، ماسکهای تهیهشده از روغن داغ و غیره خودداری کنید.
- داروها و مکملهایی که باعث ریزش مو میشوند را مصرف نکنید. البته قطع مصرف داروهای تجویزی هرگز بدون نظر پزشک توصیه نمیشود.
- از موها در مقابل نور خورشید و دیگر منابع نور ماورای بنفش محاظت کنید.
- سیگار کشیدن و استعمال دخانیات را کنار بگذارید. مطالعات متعددی نشان دادهاند که سیگار کشیدن و طاسی مردان به هم ربط دارد.
- اگر باید شیمیدرمانی انجام دهید، درباره استفاده از کلاه خنککننده با پزشک خودتان صحبت کنید. این کلاهها میتوانند خطر ریزش موها را در مرحله شیمیدرمانی کاهش دهند.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما یا فرزندتان واقعاً هر روز به ریزش مو فکر میکنید و از این موضوع رنج میبرید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت شما یا فرزندتان بررسی شود.. ضمناً اگر موقع شانه کردن موها یا شستوشوی موها در حمام با ریزش غیرعادی موها مواجه شدید یا ناگهان متوجه ریزش موی سکهای در قسمت خاصی از سرتان شدید، حتماً این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. ریزش موی ناگهانی معمولاً میتواند از نشانههای مشکلات زمینهای و مهم باشد که قطعاً به درمان نیاز دارند.
درمان ریزش مو
در حال حاضر برای بعضی از انواع ریزش مو درمانهای مؤثری وجود دارند. ممکن است با کمک این شیوههای درمانی بتوانید ریزش مو را متوقف کنید یا حداقل مانع از ریزش بیشتر موها شوید. برای درمان ریزش مو سه شیوۀ کلی داریم: استفاده از داروهای خاص، عمل جراحی برای تقویت رشد مو و آهسته کردن ریزش مو.
توصیه می کنیم مقاله {علت سوزش واژن، پیشگیری و درمان} را مطالعه فرمائید.
رابطه رژیم غذایی و موهای سالم
رژیم غذایی سالم میتواند به حفظ، سلامت و استحکام موها کمک کند. ضمن اینکه همین رژیم غذایی است که میتواند در جلوگیری از نوع قابلپیشگیری ریزش مو، نقش مثبتی ایفا کند. امروزه ثابت شده است که مواد معذی خاصی مستقیماً در وضعیت موها تاثیر دارند.
اسیدهای چرب ضروری، مخصوصاً امگا-۳، نقش کلیدی و مهمی در سلامت پوست، مو و ناخنها ایفا میکند. همه ما باید هر روز بخشی از این مواد غذایی سرشار از امگا-۳ را مصرف کنیم:
- ماهی تن، سالمون، قزلآلا، خالمخالی و دیگر انواع ماهیهای چرب
- روغن بذر کتان
- گردو و بادام
ویتامینهای B6 و B12 و همچنین اسید فولیک نقش مهمی در کیفیت موها دارند. واقعیت این است که گیاهخواران یا خامگیاهخواران عمدتاً این مواد مغذی را به اندازه کافی دریافت نمیکنند.
مواد غذایی سرشار از ویتامین B6 عبارتند از موز، سیبزمینی (شیرین و سفید) و اسفناج. مهمترین منابع برای دریافت ویتامین B12 هم عبارتند از گوشت قرمز، مرغ، ماهی و محصولات لبنی.
میتوانید اسید فولیک بدن را از طریق مصرف مقدار زیادی از میوهها و سبزیها، مخصوصاً خانواده مرکبات مانند پرتقال و همچنین گوجهفرنگی تأمین کنید. غلات سبوسدار و محصولات تهیهشده از غلات سبوسدار غنیشده، لوبیا، و عدس نیز حاوی اسید فولیک هستند.
پروتئین نیز برای حفظ سلامتی موها واقعاً ضروری است، اما متأسفانه هنوز هم بسیاری از افراد هر روز پروتئین کافی دریافت نمیکنند. گوشتهای بدون چربی مانند ماهی و مرغ بدون پوست، تخممرغ و محصولات سویا همگی از منابع خوب دریافت پروتئین هستند. شما باید روزانه حداقل یک وعده مصرفی از منابع پروتئینی داشته باشید.
با توجه به اینکه منابع معدنی خاصی مانند آهن، منیزیم، زینک (روی) و بیوتین هم بر وضعیت موها اثرگذار هستند، بنابراین خوب است که در هفته دو عدد مولتیویتامین بخورید یا در این مورد با پزشک مشورت کنید.
- برای داشتن موهای ابریشمی: گوشت بدون چربی، پنیر توفو و لوبیا که سرشار از آهن و زینک هستند.
- برای مقابله با شکنندگی موها: کلم بروکلی، فلفل قرمز، کلم بروکسل، کیوی و پرتقال که همگی حاوی ویتامین C هستند. همین ویتامین است که از موها در مقابل شکنندگی محافظت میکند.
- برای داشتن موهای مستحکم: ماست یونانی و کره بادامزمینی که هر دو سرشار از پروتئین هستند و انعطافپذیری موها را به سطح بالایی میرسانند.
- برای سلامتی پوست کف سر: ماهیهای چرب (مخصوصاً سالمون)، گردو و بذر کتان که همگی سرشار از امگا-۳ هستند. این ترکیب میتواند به جلوگیری از خشک شدن پوست کف سر و جلوگیری از شکلگیری شوره سر کمک کند.
منبع : Mayo Clinic ، WebMD