پرسشهای عامیانه، پاسخهای طبیبانه
ادامه همهگیری جهانی (پاندمی) کروناویروس و ناشناخته ماندن زوایای مختلفی از بیماری کووید-۱۹، شرایط خاصی را در سراسر جهان ایجاد کرده است. همزمان با تحقیقات روزافزون محققان و پزشکان و کشف جنبههای تازهای از کووید-۱۹، پرسشهای بسیاری هم در ذهن مردم به وجود آمده که بعضی از آنها بازتاب بیشتری دارند و حتی میتوانند سطح نگرانیها را بیشتر کنند یا میزان دغدغهها را کاهش دهند. به همین دلیل در ادامه قصد داریم به ۳ سوال مهم در مورد کووید-۱۹ پاسخ دهیم که شاید در ذهن شما هم مطرح شده باشند:
– آیا کروناویروس میتواند در مقابل گرما دوام بیاورد؟
– آیا لباسها و کفشها نیز میتوانند کووید-۱۹ را وارد خانه کنند؟
– ابتلا به نوع خفیف بیماری کووید-۱۹ چه مشکلاتی در پی دارد؟
توصیه می کنیم مقاله {۱۹ خطای رایج درباره کووید ۱۹} را مطالعه فرمایید.
آیا کروناویروس میتواند در مقابل گرما دوام بیاورد؟
شاید شما هم منتظر باشید که کووید-۱۹ همزمان با ورود به تابستان، بهدلیل گرمتر شدن هوا و افزایش رطوبت، از بین برود. بعضیها نیز هر روز از خودشان میپرسند که واقعا تابستان میتواند این ویروس را شکست دهد؟ باید بگوییم که دانشمندان اخیرا به بررسی چند مطالعه درباره این موضوع پرداختهاند و یافتههای آنان شواهد علمی کافی و قابل اطمینانی را در مورد صحت این رابطه نشان نمیدهد.
کووید-۱۹ در جهان واقعی زیست میکند و در حال آلودهسازی انسانهاست، درحالی که بازسازی شرایط جهان واقعی در آزمایشگاهها سختیهای بسیاری دارد. با توجه به این نکته، دانشمندان مخصوصا در بازسازی میزانهای مختلف رطوبت مشکل دارند. ضمن اینکه دمای هوا و رطوبت، دو عاملی هستند که میتوانند بسته به موقعیتهای جغرافیایی مختلف باعث تغییرات مهمی شوند. از این منظر، کشورهای بزرگی مانند ایالات متحده آمریکا واقعا به دردسر افتادهاند.
علاوه بر اینها، بعضی از گونههای این ویروس میتوانند براساس شرایط محیطی تغییر کنند. بنابراین ممکن است که کووید-۱۹ در موقعیتهای جغرافیایی و اقلیمی مختلف زنده بماند و به کار خودش ادامه دهد.
حتی وقتی که دانشمندان صرفا نمونههای گردآوریشده از سراسر جهان را بررسی میکنند، باز هم به شواهد علمی نامشخص میرسند. اگرچه به نظر میرسد که بعضی بیماریهای ویروسی در فصل تابستان رو به کاهش میروند، اما این موضوع را نمیتوان یک قاعده قطعی دانست. در بعضی کشورها (مانند استرالیا) بیماری کووید-۱۹ علیرغم هوای نسبتا گرم و مرطوب همچنان با سرعت بسیار زیاد درحال گسترش است.
هر ویروس و بیماری همهگیری ویژگیهای متفاوت خودش را دارد و حتی در شرایط اقلیمی گرم و مرطوب، باز هم عوامل مختلفی بر آنها تاثیر میگذارند. بنابراین شواهد علمی کافی برای تایید نابودی کروناویروس در تابستان وجود ندارد. به همین دلیل هم متخصصان و دانشمندان به مردم توصیه میکنند که تصور ایمن بودن فصل تابستان در مقابل کووید-۱۹ را از سرشان بیرون کنند و همچنان همه اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود و خانوادهشان را در ماههای پیش رو جدی بگیرند.
آیا لباسها و کفشها نیز میتوانند کووید-۱۹ را وارد خانه کنند؟
بعضی افراد میگویند که ما بهداشت را در حد مطلوب رعایت میکنیم، دستها را مرتب میشوییم و فاصلهگذاری اجتماعی را هم جدی میگیریم، اما نگران کفشها و لباسها هستیم که بدون تمیزکاری وارد محیطهای عمومی میشوند و دوباره به خانه برمیگردند.
کروناویروس و لباسها
به گفته متخصصان بیماریهای عفونی، اگرچه دانشمندان هنوز چیزهای زیادی را درباره کووید-۱۹ نمیدانند، اما درک فعلی آنها از این ویروس میگوید که اگر مثلا برای دویدن در محله از خانه خارج میشوید یا برای خرید فوری به فروشگاههای مواد غذایی میروید، بسیار بعید است که کووید-۱۹ را از طریق کفشها یا لباسها به خانه بیاورید. در نگاه دانشمندان، کفشها و لباسهای افراد عادی جزو منابع اصلی انتقال کروناویروس جدید نیستند. ضمن اینکه تا کنون هم موارد مستندی از انتقال کروناویروس جدید بهواسطه کفشها و لباسهای افراد عادی ثبت نشده است.
همانطور که قبلا هم گفته شد، رطوبت محیطهای مختلف و شرایط اقلیمی مرطوب اساسا نقش مهمی در احتمال زنده ماندن ویروس دارند. این درحالی است که جنس بیشتر پارچهها رطوبت را حفظ نمیکند و روزنههای موجود در بافتهای لباس هم شرایط محیطی را تغییر میدهد. بنابراین انتقال ویروس از طریق لباسها بعید است، اما بعضی متخصصان میگویند که شستن لباس پس از مراجعه به محیطهای پُرخطر یا مشکوک میتواند اقدام احتیاطی خوبی باشد.
به همین دلیل اگر عضو کادرهای پزشکی و درمانی هستید، باید با لباسهای خودتان کاملا با احتیاط رفتار کنید و هر روز آنها را بشویید. بعضی افراد هم جزو کادرهای پزشکی و درمان نیستند، اما از فرد مبتلا به کووید-۱۹ در خانه مراقبت میکنند. بنابراین آنان هم باید شستن مرتب و منظم لباسها را جدی بگیرند.
کسانی هم که به دلایل مختلف نمیتوانند فاصلهگذاری اجتماعی را بهدرستی رعایت کنند یا حتی بدتر از آن، فردی در فضاهای عمومی کنارشان سرفه یا عطسه کرده است، پس از رسیدن به خانه باید سریعا لباسهای خودشان را بشویند.
بعضی افراد هم درباره مواد شوینده مناسب برای نابود کردن کروناویروس احتمالی در لباسها نگرانیهایی دارند و نمیدانند که باید از کدام محصولات استفاده کنند. خوشبختانه شویندههای رایج برای ماشینهای لباسشویی یا شویندههای مخصوص لباسها برای از بین بردن کووید-۱۹ کافی هستند. بنابراین دنبال شویندههای خاص نگردید یا از محصولات نامناسب برای لباسها استفاده نکنید.
توصیه می کنیم مقاله {۱۰ فرمان برای حفظ سلامت در قرنطینه خانگی} را مطالعه فرمایید.
کروناویروس و کفشها
کفشها ذاتا بهدلیل شرایط استفاده از آنها، از نظر کثیفی با لباسها قابل مقایسه نیستند. بنابراین بسیار محتملتر است که باکتریها و دیگر آلایندهها از طریق کفشها به خانه منتقل شوند. مطالعه جدید مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC) نشان میدهد که کروناویروس جدید میتواند روی تخت کفشها زنده بماند.
البته نمونههای بررسیشده محققان در مطالعه اخیر متعلق به کادر پزشکی در بخش مراقبتهای ویژه یکی از بیمارستانهای ووهان چین بوده است. بنابراین یافتههای اخیر میگویند که تخت کفشهای کادر پزشکی و درمانی میتواند در جایگاه حامل و انتقالدهنده کووید-۱۹ عمل کند. به همین دلیل هم متخصصان بر سر این موضوع توافق دارند که بسیار بعید است کفشهای افراد عادی و غیرمرتبط با کادر پزشکی و درمانی در گروه منابع انتقال کروناویروس جدید قرار بگیرد.
البته کفشها تا زمانی از نظر انتقال کووید-۱۹ نگرانکننده نیستند که طبق قواعد صحیح با آنها رفتار شود؛ یعنی جلوی درِ خانه از پاها خارج شوند و در همان قسمت بمانند. اگر کسانی با کفش وارد محیطهای مختلف خانه شوند و سپس با این محیطها تماس داشته باشند، قطعا نمیتوان از مصونیت آنها در برابر کروناویروس جدید اطمینان داشت. علاوه بر توجه به این نکتهها، اگر میخواهید کفشها را تمیز کنید یا آنها را واکس بزنید، فقط و فقط باید این کار را خارج از خانه انجام دهید.
ابتلا به نوع خفیف بیماری کووید-۱۹ چه مشکلاتی در پی دارد؟
درحالی که طبق گزارشهای موجود، حدود ۸۰ درصد از موارد ابتلا به کووید-۱۹ خفیف هستند، اما نوع خفیف این بیماری هم میتواند مشکلساز شود. در نظر داشته باشید که اگر ندانید به کووید-۱۹ مبتلا هستید، حداقل ویروس را به ۳ نفر دیگر منتقل میکنید. طبق گزارشهای معتبر، اگر افراد بالای ۷۰ سال به نوع خفیف کروناویروس جدید مبتلا شوند، با احتمال ۸ درصدی مرگ و میر در اثر ابتلا به آن مواجه هستند.
بنابراین اکثریت قریب به اتفاق افرادی که به کووید-۱۹ مبتلا میشوند، علایم متعادلتری را تجربه میکنند و بعضی از آنها اصلا هیچ علائمی ندارند. اما همین افراد میتوانند ویروس را بهراحتی به افراد آسیبپذیر مبتلا کنند، باعث ابتلای آنها به نوع شدید بیماری شوند و حتی باعث بستری شدن و در موارد قابل توجهی هم مرگ دیگران شوند.
طبق یافتهها و گزارشهای فعلی، علایم کووید-۱۹ میتوانند تا حدود وسیعی در افراد مختلف با یکدیگر تفاوت داشته باشند و طیف وسیعی علایم، از ذاتالریه مرگبار تا از بین رفتن حس بویایی، را شامل شوند. بسیاری از افراد هم گزارش کردهاند که قبل از تجربه تب شدید و سرفه، علائم خفیفی داشتهاند. ضمن اینکه علیرغم تخمین ۸۰ درصدی درباره موارد خفیف ابتلا به کووید-۱۹، این ویروس همچنان میتواند تلفات سنگینی به همراه داشته باشد.
بنابراین اگر جوان هستید، شرایط سلامتی شما مطلوب است و به هیچ بیماری زمینهای خاصی هم مبتلا نیستید، به احتمال زیاد کووید-۱۹ را در حد علائم خفیف تا متوسط تجربه خواهید کرد و بدون نیاز به دارو یا درمان خاصی یا بدون نیاز به بستری شدن بهبود پیدا خواهید کرد. اما همه افراد سالم باید موارد خفیف ابتلا به کووید-۱۹ را از این نظر جدی بگیرند که در صورت بیاحتیاطی، جان انسانهای آسیبپذیر را به خطر خواهند انداخت.
از آنجایی که قبلا هرگز با چنین ویروسی روبهرو نبودهایم، هیچ گونه ایمنی و مصونیتی مانند قضیه آنفلوآنزا وجود ندارد. پس کووید-۱۹ میتواند بسیار سریعتر از تصورات ما بین انسانها در گردش باشد و جمعیت بسیار زیادی را مبتلا کند.
اینکه بدن هر فرد چگونه به کروناویروس جدید واکنش نشان میدهد، تحت اصطلاح «تعامل پاتوژن-میزبان» بررسی میشود. پاتوژن (عامل بیماریزا) وارد بدن شما میشود و بدن شما هم نقش میزبان را بازی میکند. سیستم ایمنی بدن هم باید با وضعیت پیشآمده مبارزه کند. بدن بعضی افراد واکنش خوبی به کووید-۱۹ نشان میدهد و میتواند از شرّ آن خلاص شود، درحالی که بدن بعضی افراد توانایی اجرای یک واکنش خوب را ندارد و درنتیجه خطر مرگبار شدن کووید-۱۹ افزایش مییابد. در مواردی هم سیستم ایمنی به عملیاتی کردن واکنشهای بسیار شدید روی میآورد و فرد بیمار را با مشکلات ناشی از این واکنش افراطی روبهرو میکند.
با توجه به همه این توضیحات روشن میشود که افرادی که نوع خفیف کووید-۱۹ را تجربه میکنند، نباید کاملا از سلامت خودشان مطمئن باشند یا اینکه پس از بهبودی نسبت به اقدامات احتیاطی بیتوجه رفتار کنند. این افراد در حداقلیترین حالت باید این نکته مهم را در نظر داشته باشند که جان انسانهای آسیبپذیر بسیاری به رفتارهای سالم و ایمن یا ناسالم و غیرایمن آنها بستگی دارد.
توصیه می کنیم مقاله {کرونا ویروس جدید ۲۰۱۹ از شایعه تا واقعیت} را مطالعه فرمایید.
منابع: WebMD و Healthline