مراقبت از پوست دست در دوران شیوع کروناویروس و استفاده مفرط از شویندهها
توصیه می کنیم مقاله {کرونا ویروس جدید ۲۰۱۹ از شایعه تا واقعیت} را مطالعه فرمائید.
یکی از مهمترین توصیههای پیشگیرانهای که همه مراجع و سازمانهای معتبر بهمنظور جلوگیری از ابتلا به کروناویروس ارائه میکنند، شستن چندین و چندباره دستها در طول شبانهروز است. بخش قابل توجهی از مردم جهان هم از محصولات ضدعفونیکننده به عنوان محصول ثانویه کمک میگیرند. با این حال، وقتی که دستها را بارها و بارها میشوییم و چندین و چند بار از محصولات ضدعفونیکننده استفاده میکنیم، دقیقاً چه اتفاقی برای دستها میافتد؟
دستهای بعضی افراد (مخصوصاً افراد دارای پوست خشک یا افراد مبتلا به بیماریها و مشکلات پوستی) بهدلیل رعایت همین اصل بهداشتی مهم در شرایط شیوع کروناویروس ترک میخورد و زبر میشود. در بعضی موارد هم میزان التهابات پوستی به اندازهای است که لکههای قرمزرنگ شبیه به علائم اگزما روی دستهای افراد غیرمبتلا به اگزما نیز مشاهده میشود.
وقتی دستها را با هدف پیشگیری از ابتلا به بیماریها چندین و چند بار میشوییم، نباید از این نکته غافل شویم که ترکخوردگی پوست دستها یا باز شدن شکافهای پوستی میتواند ورود عفونتهای باکتریایی یا قارچی را به درون پوست دست راحتتر کند. به همین دلیل است که مراقبت از پوست دستها در شرایط شیوع کروناویروس اهمیت زیادی دارد.
شستن دستها و زدودن روغنهای طبیعی پوست
بعضی از متخصصان پوست، روغنهای طبیعی پوست دست را با لایه براق و چشمنواز بدنه خودروها مقایسه میکنند که هم جلوه ظاهری جذابی به خودورها میدهد و هم خاصیت محافظتکننده دارد. در واقع، اگر دستها را زیاد بشویید، این روغنهای طبیعی پوست دست از بین میروند و روند خشکی و ترکخوردگی پوست دست شروع میشود.
پوست دست بعضی افراد خشکتر از دیگران است و این افراد بیشتر در معرض آسیبدیدگی پوستی قرار دارند. ضمن اینکه بعضی افراد، در صورت استفاده نکردن از مرطوبکنندهها، به زگیلهای پوست دست دچار میشوند.
توصیه می کنیم مقاله {۱۰ فرمان برای حفظ سلامت در قرنطینه خانگی} را مطالعه فرمائید.
راههای مراقبت از پوست دست پس از شستوشوی زیاد
- مرطوبسازی فوری پوست دست
خیلیها میخواهند بدانند که بهترین دفاع در برابر خشکی پوست چیست؟ متخصصان در پاسخ به این سوال میگویند: استفاده از محصولات مرطوبکننده برای دستها بلافاصله پس از شستن آنها! دلیلش هم این است که چنین کاری به درزگیری یا مهر و موم کردن شباهت دارد و میتواند از بروز دوباره خشکی پوست جلوگیری کند.
پس اگر میخواهید از مزیتهای محصولات مرطوبکننده بهرهمند شوید، باید از خشک کردن کامل دستها پیش از مصرف مرطوبکننده خودداری کنید. در واقع، پوست دست پس از شستن با آب و صابون باید نمناک و نسبتاً مرطوب باشد و بعد از کرم مرطوبکننده استفاده کرد. وازلین، یکی از بهترین مرطوبکنندهها و نرمکنندههایی است که میتواند جلوی خشکی مفرط پوست را بگیرد.
- استفاده از کرمهای دست
بسیاری از لوسیونها بر پایه آب طراحی شدهاند و این یعنی چنین محصولاتی میتوانند با خشکی بیشتر پوست همراه باشند. این در حالی است که محصولات غلیظتری که تحت عنوان کرمهای دست به فروش میرسند، معمولا بر پایه چربی طراحی شدهاند و اثربخشی مثبتی برای مقابله با خشکی پوست دست دارند.
هنگام خریداری کرمهای دست باید سراغ محصولاتی بروید که حاوی ترکیبات تحریککننده مانند رتینولها نباشند یا در گروه محصولات «ضدپیری» قرار نگیرند. اگر پوست دستتان حساس است، باید محصولات بدون رایحه و عطر را انتخاب کنید که حاوی دایمتیکون، اسید پلیارونیک یا روغن شی (shea) باشند. بعضی از متخصصان به اثرگذاری مثبت وازلین هم اشاره میکنند.
- فراتر رفتن از کرمها
اگر استفاده از کرمها نتیجه مناسبی نداشت،کرم دست را قبل از خواب شبانه روی دست بمالید و سپس دستکش نخی بپوشید تا روند اثرگذاری کرم در ساعات خواب شبانه به حداکثر برسد. در طول ساعات روز هم میتوانید از ماسکهای مخصوص پوست دست کمک بگیرید که باید بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی پوست دست باقی بمانند.
البته متخصصان پوست بر نکتهای دیگر هم تأکید زیادی دارند: همیشه و در هر شرایطی، یک کرم کوچک مرطوبکننده دست همراه خودتان داشته باشید. هرچه بیشتر از کرم دست در موقعیتهای زمانی و مکانی مختلف استفاده کنید، میزان اثرگذاری آن را افزایش میدهید. هرچه اندازه کرم دست کوچکتر باشد، بهتر و راحتتر میتوانید آن را با خودتان حمل کنید.
- استفاده از شویندههای دست ضدمیکروبی و مرطوبکننده
بعضی از متخصصان به جای استفاده از شویندههای معمولی دست، از شویندههای ضدمیکروبی و مرطوبکننده استفاده میکنند. این محصولات میتوانند به نرم کردن و مرطوب کردن پوست دست کمک کنند و مخصوصاً برای افراد مبتلا به اگزما یا درماتیت مفید باشند. اگر محصولات ضدمیکروبی را انتخاب کنید، دستتان را که میشویید، میکروارگانیسمها هم نابود میشوند یا دیگر رشد نمیکنند. میتوانید هنگام خرید چنین محصولاتی به انواع کرمهای حاوی ترکیبات خاص مانند روغن شی و آلوئه ورا توجه کنید.
- استفاده از دستکش
استفاده از دستکش هنگام انجام دادن کارهای خانه، نوعی لایه محافظتی اضافی برای پوست میسازد و مخصوصاً برای تمیزکاریها و شستوشوهای خانگی مفید است. بسیاری از محصولات تمیزکننده و پاککننده خانگی حاوی ترکیبات شیمیایی غلیظ و زیانبار برای پوست هستند که نهایتاً میتوانند افراد را به مشکل درماتیت دچار کنند. بهگفتهمتخصصان، دستکشهای پلاستیکی فقط باید برای مدت کوتاه استفاده شوند چراکه میتوانند مشکلات پوستی را تشدید کنند.
دستکشهایی که روزنههای تنفسی استاندارد برای پوست ندارند هم مشکل تجمع ذرات عرق را به وجود میآورند. چنین مشکلی میتواند وضعیت را بدتر کند زیرا ذرات عرق میتوانند به عوامل منفی و تحریککنندهای تبدیل شوند. استفاده از دستکش برای موقعیتهای خارج از خانه هم اهمیت زیادی دارد، چون لایه محافظتی مناسب و خوبی برای محافظت از پوست دست در مقابل عناصر مختلف میسازد.
- خشک کردن صحیح دستها
علاوه بر شستوشوی منظم دستها، خشک کردن نادرست دستها نیز میتواند باعث خشکی پوست دست شود. زیرا چربیهای طبیعی پوست هم همراه با تبخیر آب اضافی روی دستها از بین میروند.
پس در مواردی که پس از شستن دستها از محصولات مرطوبکننده استفاده نمیکنید، دستها را آرام و کامل خشک کنید، بدون اینکه به پوست دستها فشار بیاورید. بهگفته متخصصان، خشک کردن کامل دستها در این موارد میتواند به کاهش احتمال انتقالپذیری باکتریها و ویروسها به پوست دست کمک کند. خشک کردن دستها با کمک قسمتی از پیراهن یا شلوار هم از کارهای شدیداً اشتباهی است که میتواند احتمال انتقالپذیری آلودگی را افزایش دهد.
اگر در خانه همیشه از حوله برای خشک کردن دستها استفاده میکنید، باید حوله را مرتب بشویید و تعویض کنید. جدی گرفتن این کار مخصوصاً در مواردی که چندین نفر از یک حوله مشترک استفاده میکنند، بیشتر از موارد دیگر اهمیت دارد.
- کمک گرفتن از متخصص
اگر دستهای شما شدیداً دچار التهاب، تورم و خارش شدهاند و هیچ نشانهای از بهبودی در آنها مشاهده نمیشود، بهتر است که از متخصصان پوست برای حل مشکل کمک بگیرید. در بعضی از موارد، کشف علت زمینهای و سپری کردن روندهای درمانی تخصصی تحت نظارت پزشک متخصص ضرورت دارد.
پرسشهای رایج مبتلایان به اگزما درباره شستشوی دستها
پرسش اول: سازمان بهداشت جهانی، شستوشوی مکرر دستها را برای پیشگیری از ابتلا به کووید-۱۹ توصیه میکند. اما چنین کاری میتواند باعث تشدید مشکلات پوستی در افراد مبتلا به اگزما شود. برای افراد مبتلا به اگزما چه پیشنهادی دارید؟ آیا میتوان به جای شستشوی مکرر دستها از محصولات ضدعفونیکننده استفاده کرد؟
پاسخ: شستن دستها بهتر و موثرتر از آن است که صرفاً از محصولات ضدعفونیکننده استفاده کنید، خصوصاً اگر بلافاصله از مرطوبکننده کمک بگیرید. افراد مبتلا به اگزما بهتر است بلافاصله پس از هر بار شستن دستهای خود از مرطوبکننده کمک بگیرند تا مانع از اثرات خشککننده و زیانبار این کار برای مشکل پوستیشان شوند.
پرسش دوم: آیا افراد مبتلا به اگزما باید از انواع خاصی از صابونها اجتناب کنند؟ آیا پرهیز از ضدعفونیکنندهها نیز برای آنان ضرورت دارد؟
پاسخ: بسیاری از شویندههای ضدعفونیکننده و ضدباکتریایی برای پوست دست بیش از حد غلیظ هستند. اگر افراد از شیوه صحیح شستن دستها پیروی کنند، استفاده از محصولات ضدعفونیکننده و ضدباکتریایی ضرورت ندارد. با این حال، در شرایط بحرانی فعلی که با شیوع کروناویروس همراه است، مزیتهای رعایت بهداشت کامل و مناسب به مضرات ناشی از تحریکشدگی پوست در اثر استفاده از چنین محصولات اولویت دارد. بنابراین افراد مبتلا به اگزما باید در موقعیتهای مختلف از محصولات مرطوبکننده غلیظ برای مقابله با خشکی پوست استفاده کنند.
پرسش سوم: افراد مبتلا به اگزما پس از شستن دستها با هدف حفظ رطوبت پوست دست باید چه مراحلی را سپری کنند؟
پاسخ: افراد مبتلا به اگزما پس از شستن دستها باید از حوله یا دستمال یکبارمصرف برای خشک کردن پوست دست استفاده کنند. فشار ندادن پوست دست و مالش ندادن آن هنگام خشک کردن در این مرحله بسیار مهم است. وقتی که پوست دست تا حدود زیادی خشک شد (اما نه کاملاً)، از مقدار نسبتاً زیادی کرم مرطوبکننده غلیظ برای پوشش دادن همه قسمتهای دست و بینابین انگشتان استفاده کنید. انتخاب مرطوبکننده مصرفی با خودتان استاما بهتر است که انواع غلیظ و غنی را انتخاب کنید و سراغ محصولات آسانمصرف و دسترسپذیر بروید.
پرسش چهارم: اگر دستهای افراد مبتلا به اگزما دچار خشکی یا ترکخوردگی شد، آیا باید به پزشک مراجعه کنند؟ چگونه باید این مشکل را درمان کنند؟
پاسخ: لایه محافظتی پوست دست، ساختار یکپارچهای دارد و این افراد باید چنین ساختاری را در وضعیت سالم و مطلوب نگه دارند. پس افراد مبتلا به اگزما، در درجه اول باید از تماس با پاککنندهها و شویندههای غلیظ پرهیز کنند و هرگز استفاده مکرر از مرطوبکننده را فراموش نکنند. اگر مشکل پوستی این افراد با کمک مرطوبکننده هم برطرف نشد، احتمالاً برای کاهش التهابات اگزمایی به درمانهای موضعی و تجویزی نیاز خواهند داشت. در این شرایط باید با مشورت تلفنی و دورادور از پزشک کمک بگیرند.
توصیه می کنیم مقاله {۷ مقاله راز سلامت و سعادت از منظر طب سنتی} را مطالعه فرمائید.
منبع: USA Today