ارتباط انسان و غذا
سالهاست دربارۀ اهمیت تغذیه، تغذیه سالم،کمبود غذای مناسب، تأمین مواد لازم برای رشد انسان و موضوعاتی از این قبیل ، بسیار خواندهایم و شنیدهایم.
با وجود این، اگر از ما بپرسند غذا چیست، شاید نتوانیم به این سؤال بهظاهر ساده پاسخ درستی بدهیم.
درحقیقت مسئله تغذیه و غذا آنقدر مهم است که میتواند منجر به جنگهای طولانی و خونین میان موجودات زنده و حتی انسانها بشود و از طرفی میتواند به اندازه یک بشقاب کوچک از هر چیزی که ما را سیر کند، ساده گرفته شود. حتی میتوان فکر کرد که نیازی به همان یک بشقاب هم نیست. شاید بتوان تمام مواد لازم برای بدن مانند ویتامینها، قند، مواد معدنی و کربوهیدراتها را در آزمایشگاه تولیدکرد، آنها را در قالب کپسولهایی کوچک و فشرده مصرف کرد و زنده ماند. اما معلوم نیست با این روش سالم و سرحال و شاداب باشیم یا نه. معلوم نیست خلاق و پرانرژی باشیم و بهمعنای واقعی کلمه انسان بمانیم. در واقع، این فرض، شبیه فیلمهای تخیلی هالیوود است.
توصیه میکنیم مقاله {علل بروز بیماری ها در فصل بهار از منظر طب سنتی} را مطالعه فرمایید.
همان کشورهایی که چنین تخیلات خوشرنگولعابی را به تصویر میکشند و برای مردم فیلمهای علمی- تخیلی میسازند و مردم را ساعتها پای آن مینشانند، خودشان بیش از همه هزینه میکنند تا غذایشان را تأمین کنند.
بهراستی حقیقت غذا و تغذیه چیست؟
بگذارید در این مجموعه مقالات، بهصورت اساسی و بنیادی و با استفاده از آمارهای جهانی و نوشتارهای معتبر محققان سراسر دنیا به این سؤال پاسخ دهیم.
پیش از هر چیز، ابتدا سعی میکنیم تعریفی درست و کامل از «غذا» ارائه کنیم.
غذا چیست ؟
غذا: یک واژه، دو معنی
آیا میدانستید واژه غذا دو معنی دارد؟
غذا در وسیعترین کاربرد خود یعنی تمام پدیدههایی که به وجود انسان راه پیدا میکند و وجود موجودی به نام انسان را میسازد.
باور نمی کنید؟
به من بگویید نطفه انسان که درحقیقت منشاء پیدایش اوست چگونه درست میشود؟
اگر به همین یک سؤال با دقتی علمی پاسخ دهید، خودتان به جواب رسیده اید.
درواقع خلاصه و چکیده وجود هر انسان، نطفه اوست. و خلاصه و چکیده هر نطفه، در کوچکترین اجزاء شناختهشده آن یعنی ژن جمع شده است.
دانشمندان ژنها را حافظ وجود همه انسانها میدانند، از عهد آدم تا امروز. نعلم مهندسی ژنتیک هر روزپرده از رازهای خلقت انسان و پیچیدگیهای آن برمیدارد و اینها همه گواهی است بر تدبیر خالق یکتا. اما آنچه به بحث ما مربوط میشوداین است که این روزها دانشمندان با بازخوانی کدهای ژنتیک، حتی میتوانند بگویند جد بزرگ شما چند هزار سال قبل، چه نوع تغذیهای داشته و بیشتر سبزیخوار و گیاهخوار بوده یا گوشتخوار.
باور نمیکنید؟
این رمز گشایی تنها با استفاده از یک قطره خون، یک تار مو یا تکهای از پوست شما امکانپذیر است.
اولین بار که دانشمندان اعلام کردند اثر انگشت هر کس منحصر به فرد است، مردم بسیار شگفتزده شدند.
اما امروزه بهکمک مهندسی ژنتیک، بهآسانی میتوان این موضوع را درک کرد.
به نظر شما چرا ژنتیک هر انسانی ، آثار کاملاً متفاوت بدنی و شکلی و خصوصیات صد در صد مخصوص به خودش را دارد؟ حتی در دوقلو های یکسان و مشترک در یک تخمک؟
درست است. تنها بهدلیل شرایط محیطی و غذایی منحصر به فردی که والدین هر فرد در زمان ایجاد نطفه داشته است.
حالا میتوانید بگویید مجموع شرایطی که در وجود والدین جمع شده و نهایتاً منجر به شکلگیری نطفه شده، چیست؟
آیا فقط غذایی است که والدین خوردهاند؟
توصیه میکنیم مقاله {هفت راز سلامت و سعادت} را مطالعه فرمایید.
غذا در معنای عام ، آیا میتوانیم همهچیز را غذا تلقی کنیم؟
در این کاربرد، هوا هم غذا محسوب میشود. همچنین تمام دیدهها و شنیدهها غذا هستند. درحقیقت اگر انسان دارای پنج حس است و هر حس یکی از مجاری ورودی انسان را شکل میدهد، تمام اموری که از طریق حواس پنجگانه وارد وجود انسان میشود، خوراک بشر است و با آن تغذیه میشود.
یعنی هر آن چیزی که از طریق درگاههای ورودی جسم و روح انسان وارد وجود او میشود، نوعی تغذیه عام است و او را به شکل های مختلف تحت تأثیر قرار میدهد و از او موجودی متفاوت میسازد .
بگذارید ابتدا به درگاههای مادی و جسمی انسان اشاره کنیم که همان پنج حس او هستند.
انسان با گوشش بسیاری از اصوات را میشنود و از آنها تاثیر میگیرد. حال این اثر خوب باشد یا آزاردهنده و بد، به هر حال منجر به تغییر در وجود انسان میشود. چگونه؟ از طریق ترشح هورمونهای مختلف.
مثلاً مکرر شنیدن صدای عبور و مرور خودروهای سنگین، یا سر و صدای دستگاههای صنعتی، هورمونی در بدن ترشح میکند. زمانی که یکی از سمفونیهای موتزارت را هم میشنویم، هورمونی ترشح میشود اما قطعاً با هورمون دفعۀ قبل متفاوت است. میشنود فرق دارد.
می بینید؟ وقتی دقیقتر نگاه میکنیم متوجه میشویم که کاملاً منطقی است اگر بگوییم انسان با گوشش هم غذاهای شنیداری میخورد. یا حداقل اینگونه بگوییم که گوش ما هم بدنمان را تغذیه میکند. و این مسئله تمام صداهایی که میشنویم را در بر میگیرد. چه صدای تکلم یا اصوات تولیدی موجوداتی باشد که در اطراف ما زندگی میکنند یا هر موجی که با لرزش هوا در اطراف ما ایجاد شود و بر ما اثر میگذارد. جالب اینجاست که بسامد ایجاد این امواج ما را مستقیم تحت تأثیر قرار میدهد و این موضوع را نمیتوان انکار کرد. مثلاً تأثیر صدای آبشار بر روح و جان ما با تأثیر صدای برخورد امواج دریا با صخرهها کاملاً متفاوت است.
خب حالا در مورد حس بویایی بگویید. آیا نمی توان گفت رایحه خاک باران خورده ی بهاری و برنج های تازه رسته ی شالیزار، غذایی به جسم و روح شما میدهد که بی اغراق، روزی چند دقیقه نشستن در این هوا و تنفس اکسیژن خالص بعلاوه این رایحه دل انگیز، رنگ و روی چهره ی شما را بکلی با زندگی در یک فضای بسته یا شهری دود آلود متفاوت خواهد کرد؟
تازه این فقط حس بویایی و دستگاه تنفسی و ریههای شما نیست که این هوا را میبلعد. سراسر پوست شما دهانهایی دارد به وسعت بدنتان. چیزی حدود پنج میلیون دهان که بر اساس خاصیت اسمزی، هر لحظه در حال بلعیدن مواد پیرامون خود هستند. و اصلاً انگار ما انسانها مثل یک ماهی در یک گوی شیشهای از مواد مختلف پیرامون خود غوطهوریم و با تمام وجودمان از آن میخوریم و تغذیه میشویم.
سهم بخش چشایی و دستگاه گوارش و بخش خاصی که ما آن را مسؤل مستقیم تغذیه میدانیم، بماند تا در بخش غذای خاص به آن بپردازیم اما همینقدر بگوییم که کودکی که در فضایی بسیار آرام، پاکیزه، طبیعی و پر از اکسیژن، و البته با والدینی با تغذیه سالم و طبیعی به وجود میآید، قطعاً با کودکی از همان پدر و ومادر در شرایط محیطی یا روحی یا تغذیهای نا مناسب، متفاوت خواهد بود.
حالا اگر بخواهیم به سهم غذایی بپردازیم که با چشمانمان میخوریم ، باید ساعتها بنویسیم.
مغز و بهدنبال آن بدن ما نسبت به تکتک منظرههایی که در اطراف خود میبینیم تا تأثیر رنگ و میزان نور محیطی که در آن زندگی میکنیم و حتی چهره افرادی که میبینیم واکنشهای متفاوتی نشان میدهد.
اگر رنگ اتاق خواب شما که صبح اولین بار چشم در آن باز میکنید به رنگ طوسی تند یا قرمز تیره باشد، با زمانی که در اتاقی با رنگ آبی روشن یا سبز چشم باز میکنید از شما انسان متفاوتی خواهد ساخت.
شاید باور نکنید اما انتخاب رنگ لباسهایتان بر هورمونهایی که در بدن شما و اطرافیانتان ترشح میشود، تأثیر مستقیم دارد.
به همین دلیل است که رشتههای علمی مفصل و دقیقی به نام مهندسی فضای شهری و محیط زندگی، سالهاست به بررسی تأثیرات مناظر شهری بر خلق و خو و سلامت روان انسان متمدن میپردازد و اصطلاحاتی نظیر آلودگیهای بصری، طراحی نگارههای شهری و پاکسازی محیط بصری از آزاردهندههای دیداری و امثال آن مربوط به همین رشته علمی است.
بنابراین میبینید که غذا، تنها آن چیزی نیست که از طریق دهان به وجود انسان راه پیدا میکند. بلکه هر چیزی که به هر شکل و از مبادی حسی و درکی انسان به وجود او وارد میشود و او را تحت تأثیر خود قرار میدهد غذای اوست.
در مقاله بعد به دو مقوله غذای روان و فکر میپردازیم و توضیح میهیم که با فکر و ذهنمان چگونه تغذیه میشویم.
توصیه می کنیم مقاله {علت سرد مزاجی زنان ، پیشگیری و تدابیر آن در طب طبیعی} را مطالعه فرمایید.